Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động khó lường, doanh nghiệp sản xuất Việt Nam đang phải đối mặt với rủi ro giá nguyên liệu đầu vào tăng cao, ảnh hưởng trực tiếp đến biên lợi nhuận và khả năng cạnh tranh. Theo số liệu từ Tổng cục Thống kê, chỉ số giá nguyên liệu sản xuất của Việt Nam đã tăng 8,5% trong năm 2024, cao hơn nhiều so với mức tăng 5,2% của năm 2023. Hanghoaphaisinh247, đơn vị hàng đầu trong lĩnh vực giao dịch hàng hóa phái sinh tại Việt Nam, giới thiệu 5 chiến lược phòng ngừa rủi ro hiệu quả, giúp doanh nghiệp bạn ổn định chi phí đầu vào và tối ưu hóa lợi nhuận.

1. Chiến lược "Khóa giá" với hợp đồng tương lai

Phân tích tình huống

Biến động giá nguyên liệu đầu vào là nỗi lo thường trực của các doanh nghiệp sản xuất. Đặc biệt, với các ngành như thép, thực phẩm chế biến hay dệt may, chi phí nguyên liệu thường chiếm 60-70% tổng chi phí sản xuất. Một đợt tăng giá đột ngột có thể "xóa sổ" toàn bộ lợi nhuận dự kiến của doanh nghiệp.

Hợp đồng tương lai (Futures Contract) là công cụ phòng ngừa rủi ro đơn giản nhất và hiệu quả nhất, cho phép doanh nghiệp "khóa" giá nguyên liệu ở mức có lợi trong tương lai, bất kể thị trường biến động thế nào.

Trường hợp điển hình

Công ty Thực phẩm Nam Phương, nhà sản xuất bánh kẹo hàng đầu tại miền Nam, đã áp dụng chiến lược này thành công. Với đường là nguyên liệu chính, công ty đã sử dụng hợp đồng tương lai đường thông qua Hanghoaphaisinh247 để cố định 70% nhu cầu đường trong 6 tháng.

Kết quả: Khi giá đường tăng 23% trong quý II/2024 do hạn hán ở Brazil, công ty vẫn mua được đường với giá thấp hơn 18% so với thị trường, tiết kiệm hơn 3,2 tỷ đồng chi phí đầu vào.

Mẹo: Không nên "khóa" 100% nhu cầu nguyên liệu. Hãy duy trì tỷ lệ 70-80% để vẫn có thể tận dụng cơ hội khi giá giảm đối với phần còn lại. Việc này tạo ra sự cân bằng giữa an toàn và linh hoạt trong chiến lược mua hàng.

Ông Nguyễn Văn Thành, Giám đốc Tài chính của Nam Phương chia sẻ: "Ban đầu chúng tôi lo ngại về tính phức tạp của hợp đồng tương lai, nhưng đội ngũ Hanghoaphaisinh247 đã hỗ trợ rất nhiệt tình. Họ không chỉ tư vấn chiến lược mà còn đồng hành cùng chúng tôi trong từng giao dịch."

"Khóa giá" với hợp đồng tương lai

de; về cách "khóa giá" qua hợp đồng tương lai rồi, giờ chúng ta hãy tìm hiểu cách doanh nghiệp có thể linh hoạt hơn với chiến lược "bảo hiểm giá".

2. Chiến lược "Bảo hiểm giá" với hợp đồng quyền chọn

Phân tích tình huống

Hợp đồng quyền chọn (Options Contract) là công cụ nâng cao, giúp doanh nghiệp đặt ra "mức sàn" hoặc "mức trần" cho giá nguyên liệu, đồng thời vẫn có thể hưởng lợi khi thị trường diễn biến thuận lợi. Đây là sự kết hợp hoàn hảo giữa bảo vệ và linh hoạt.

Cụ thể, doanh nghiệp có thể:

  • Mua quyền chọn mua (Call Option): Thiết lập mức giá trần cho nguyên liệu, bảo vệ khi giá tăng
  • Mua quyền chọn bán (Put Option): Thiết lập mức giá sàn cho sản phẩm đầu ra, bảo vệ khi giá giảm

Trường hợp điển hình

Công ty Dệt may Phương Đông, với nhu cầu sử dụng 500 tấn bông mỗi quý, đã áp dụng chiến lược quyền chọn thông qua Hanghoaphaisinh247. Thay vì ký hợp đồng tương lai, công ty đã mua quyền chọn mua (Call Option) bông với giá thực hiện 85 cents/pound.

Kết quả: Khi giá bông tăng lên 97 cents/pound, công ty thực hiện quyền mua với giá 85 cents. Khi giá bông giảm xuống 76 cents, công ty bỏ quyền chọn và mua trực tiếp từ thị trường với giá thấp hơn. Tổng chi phí tiết kiệm là 1,8 tỷ đồng sau khi trừ phí quyền chọn.

"Bảo hiểm giá" với hợp đồng quyền chọn

Sau khi tìm hiểu về các công cụ phái sinh cơ bản, chúng ta sẽ đi sâu vào chiến lược kết hợp giúp tối ưu hóa chi phí đầu vào.

3. Chiến lược "Mua trước trả sau" với hợp đồng hoán đổi

Phân tích tình huống

Đối với các doanh nghiệp có dòng tiền ổn định nhưng cần linh hoạt trong việc nhận hàng, hợp đồng hoán đổi (Swap Contract) là giải pháp tối ưu. Đây là thỏa thuận giữa hai bên về việc trao đổi dòng tiền dựa trên một tài sản cơ sở, thường là với mức giá cố định trong một khoảng thời gian.

Ưu điểm nổi bật:

  • Không cần thanh toán trước toàn bộ
  • Linh hoạt trong lịch giao nhận hàng
  • Tiết kiệm chi phí vận chuyển và lưu kho
  • Bảo vệ trước biến động giá dài hạn

Trường hợp điển hình

Công ty Gỗ Đông Á, nhà sản xuất đồ gỗ xuất khẩu, đã áp dụng hợp đồng hoán đổi cho cao su (nguyên liệu sơn) thông qua Hanghoaphaisinh247. Công ty ký hợp đồng 12 tháng để mua cao su với giá cố định, nhưng chỉ nhận hàng hàng quý theo nhu cầu sản xuất.

Kết quả: Trong bối cảnh giá cao su tăng 31% trong năm 2024, công ty vẫn duy trì được biên lợi nhuận ổn định ở mức 15%, so với mức 9% của các đối thủ không áp dụng chiến lược phòng ngừa rủi ro. Điều này giúp Đông Á có lợi thế cạnh tranh về giá trên thị trường quốc tế.

Khi sử dụng hợp đồng hoán đổi, hãy đàm phán điều khoản linh hoạt về thời gian và khối lượng giao hàng (±10-15%) để phù hợp với biến động trong kế hoạch sản xuất. Tại Hanghoaphaisinh247, các chuyên gia sẽ giúp bạn thiết kế hợp đồng phù hợp với đặc thù sản xuất của doanh nghiệp.

"Mua trước trả sau" với hợp đồng hoán đổi

Từ việc áp dụng các công cụ phái sinh riêng lẻ, chúng ta sẽ tiến đến chiến lược nâng cao hơn - kết hợp nhiều công cụ để tối ưu hiệu quả.

4. Chiến lược "Phân tầng bảo vệ" kết hợp nhiều công cụ phái sinh

Phân tích tình huống

Các doanh nghiệp lớn với nhu cầu nguyên liệu đa dạng thường áp dụng chiến lược "phân tầng bảo vệ" (layered hedging) bằng cách kết hợp nhiều công cụ phái sinh để tối ưu hiệu quả phòng ngừa rủi ro.

Mô hình phân tầng điển hình:

  • Tầng 1 (50-60% nhu cầu): Hợp đồng tương lai hoặc hoán đổi dài hạn
  • Tầng 2 (20-30% nhu cầu): Hợp đồng quyền chọn trung hạn
  • Tầng 3 (10-20% nhu cầu): Giao dịch thị trường giao ngay

Trường hợp điển hình

Tập đoàn Thép Hòa Phát, một trong những nhà sản xuất thép lớn nhất Việt Nam, đã áp dụng chiến lược phân tầng cho việc mua quặng sắt và than cốc. Cụ thể:

  • 60% nhu cầu quặng sắt được "khóa" bằng hợp đồng tương lai 6 tháng
  • 25% được bảo vệ bằng quyền chọn mua 3 tháng
  • 15% còn lại mua trên thị trường giao ngay

Kết quả: Trong đợt biến động giá quặng sắt tăng mạnh 40% vào quý III/2024 do sự cố mỏ ở Brazil, Hòa Phát chỉ chịu tác động tăng 8,5% chi phí đầu vào, so với mức tăng 25-30% của các đối thủ cạnh tranh. Điều này giúp công ty duy trì giá bán cạnh tranh và giành thêm 3% thị phần.

Tùy chỉnh tỷ lệ phân tầng theo mức độ biến động của từng loại nguyên liệu. Đối với nguyên liệu có giá biến động mạnh (như kim loại, năng lượng), tăng tỷ lệ hợp đồng tương lai. Với nguyên liệu ít biến động (như một số nông sản), tăng tỷ lệ mua trên thị trường giao ngay.

Bên cạnh việc bảo vệ trước rủi ro tăng giá nguyên liệu, doanh nghiệp cũng cần chiến lược để tận dụng cơ hội khi giá giảm. Hãy cùng xem chiến lược cuối cùng.

5. Chiến lược "Đánh bắt cơ hội" với giao dịch chênh lệch giá

Phân tích tình huống

Giao dịch chênh lệch giá (Spread Trading) là chiến lược nâng cao, cho phép doanh nghiệp tận dụng sự chênh lệch giá giữa các thị trường, các thời điểm giao hàng, hoặc các sản phẩm liên quan. Chiến lược này không chỉ phòng ngừa rủi ro mà còn tạo cơ hội tối ưu hóa chi phí đầu vào.

Các loại giao dịch chênh lệch phổ biến:

  • Chênh lệch thời gian: Khai thác chênh lệch giá giữa các kỳ hạn khác nhau
  • Chênh lệch địa lý: Khai thác chênh lệch giá giữa các thị trường khác nhau
  • Chênh lệch chất lượng: Khai thác chênh lệch giá giữa các cấp chất lượng khác nhau

Trường hợp điển hình

Công ty Cà phê Trung Nguyên, một trong những nhà rang xay cà phê lớn nhất Việt Nam, đã áp dụng chiến lược giao dịch chênh lệch thời gian cho cà phê Robusta. Công ty đã mua hợp đồng tương lai kỳ hạn gần (1-2 tháng) và bán hợp đồng kỳ hạn xa (5-6 tháng) khi thị trường ở trạng thái "contango" (giá kỳ hạn xa cao hơn kỳ hạn gần).

Kết quả: Công ty tiết kiệm được 12% chi phí mua cà phê trong năm 2024, đồng thời ổn định được nguồn cung và giá đầu vào.

Ông Nguyễn Quốc Khánh, Giám đốc Điều hành kênh YouTube "Đầu tư Hàng hóa 247", chia sẻ trong video "Chiến lược giao dịch chênh lệch cho doanh nghiệp": "Giao dịch chênh lệch là một công cụ cực kỳ hiệu quả không chỉ để phòng ngừa rủi ro mà còn để tối ưu hóa chi phí. Tuy nhiên, nó đòi hỏi kiến thức chuyên sâu và kinh nghiệm. Các doanh nghiệp Việt Nam nên bắt đầu với sự hỗ trợ từ các chuyên gia tư vấn."

Nguồn: Kênh YouTube "Đầu tư Hàng hóa 247", video "Chiến lược giao dịch chênh lệch cho doanh nghiệp", tháng 2/2025.

Kết luận: Lựa chọn chiến lược phù hợp với doanh nghiệp của bạn

Biến động giá nguyên liệu không còn là nỗi lo khi doanh nghiệp sản xuất được trang bị các công cụ phái sinh hiện đại từ Hanghoaphaisinh247. Tùy vào quy mô, đặc thù ngành nghề và mức độ chuyên môn, doanh nghiệp có thể lựa chọn một hoặc kết hợp nhiều chiến lược phòng ngừa rủi ro đã được trình bày.

Bảng so sánh hiệu quả các chiến lược:

Chiến lược Mức độ phức tạp Chi phí ban đầu Hiệu quả bảo vệ Linh hoạt Phù hợp với
Khóa giá Thấp Thấp (ký quỹ) Cao Thấp Doanh nghiệp mới bắt đầu
Bảo hiểm giá Trung bình Trung bình (phí quyền chọn) Cao Cao DN có kinh nghiệm trung bình
Mua trước trả sau Trung bình Thấp Trung bình Cao DN có dòng tiền ổn định
Phân tầng bảo vệ Cao Trung bình-Cao Rất cao Trung bình DN lớn, đa dạng nguyên liệu
Đánh bắt cơ hội Rất cao Thấp-Trung bình Trung bình Cao DN có đội ngũ chuyên môn cao

Theo khảo sát của Hiệp hội Doanh nghiệp Sản xuất Việt Nam năm 2024, chỉ có 17% doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam áp dụng các công cụ phái sinh để phòng ngừa rủi ro giá nguyên liệu, so với mức 72% ở các nước phát triển. Đây là khoảng trống lớn đang chờ đợi doanh nghiệp Việt Nam khám phá và tận dụng.

Hãy liên hệ ngay với Hanghoaphaisinh247 để được tư vấn chiến lược phòng ngừa rủi ro phù hợp nhất với đặc thù sản xuất của doanh nghiệp bạn:

  • Hotline: 1900.636.909
  • Website: https://hanghoaphaisinh247.vn/
  • Địa chỉ: Tầng 7, số 435 Hoàng Văn Thụ, Phường 4, Quận Tân Bình, TP.HCM
  • Chi nhánh Hà Nội: Tầng 2 Tòa nhà PCC1, số 44 Triều Khúc, Phường Thanh Xuân Nam, Quận Thanh Xuân, Hà Nội

Hãy theo dõi ngay để không bỏ lỡ các tin tức trong ngày:

Bảo vệ doanh nghiệp trước biến động giá nguyên liệu không chỉ là chiến lược kinh doanh khôn ngoan mà còn là lợi thế cạnh tranh bền vững trong thị trường toàn cầu ngày càng biến động.